In de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) staat het element Vuur symbool voor warmte, energie, passie en transformatie. Het is een van de vijf elementen (Wu Xing), samen met Hout, Aarde, Metaal en Water, die fundamenteel zijn voor het begrijpen van de natuurlijke processen en de balans binnen het menselijk lichaam. Vuur is het meest Yang van alle elementen en wordt geassocieerd met de zomer, het zuiden, de kleur rood en het Hart als het centrale orgaan.
Het Vuur-element wordt voornamelijk geassocieerd met het Hart (Xin) en de Dunne Darm (Xiao Chang), maar ook met het Pericard (het hartomhulsel) en de Drievoudige Verwarmer (San Jiao). In de TCM is het Hart niet alleen verantwoordelijk voor de circulatie van bloed, maar ook voor het huisvesten van de Shén (de geest of het bewustzijn). Een gezond Vuur-element uit zich dan ook in een heldere geest, goede slaap, goed geheugen, goede concentratie, emotionele stabiliteit en een warme, enthousiaste persoonlijkheid.
Wanneer het Vuur in balans is, voelt iemand zich levendig, liefdevol en energiek. Men kan goed communiceren, geniet van sociale interacties en heeft een sterk gevoel van verbondenheid. Een disbalans in het Vuur-element kan echter leiden tot verschillende fysieke en mentale klachten. Een teveel aan Vuur kan zich uiten in rusteloosheid, slapeloosheid, hartkloppingen, angst of zelfs manische toestanden. Een tekort aan Vuur kan juist leiden tot kilte, vermoeidheid, depressie en een gebrek aan vreugde of motivatie.
Voedingsmiddelen die het Vuur-element ondersteunen zijn onder andere bittere groenten, rode bonen en licht verwarmende kruiden zoals kaneel en gember. Daarnaast wordt het beoefenen van kalmerende activiteiten zoals meditatie, tai chi en qigong sterk aangeraden om het Hart te kalmeren en de Shén te stabiliseren.
Samenvattend vertegenwoordigt het element Vuur in de TCM niet alleen de fysieke warmte, maar ook de innerlijke gloed van het leven: liefde, bewustzijn en vitaliteit. Het in balans houden van dit element is essentieel voor zowel lichamelijk als geestelijk welzijn.