Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG)
dào shēng yī Dao geeft leven aan één
yī shēng èr één geeft leven aan twee
èr shēng sān twee geeft leven aan drie
sān shēng wàn wù drie geeft leven aan tienduizend dingen (=alles)
"Tao produced the one
the one produced the two
the two produced the three
and the three produced the ten thousand things
the ten thousand things carry the Yin and
embrace the Yang and through the blending of Qi,
they achieve harmony." (Lao Zi)
De Chinese geneeskunde is een ruim vijfduizend jaar oude holistische geneeswijze. In het oude China werd de mens in relatie tot zijn natuurlijke omgeving bestudeerd. De mens wordt beschouwd als een onlosmakelijk onderdeel van de kosmos en de TCG gaat uit van de eenheid van lichaam en geest.
In de Chinese geneeskunde wordt naast het vraaggesprek, de diagnose van pols en tong gebruikt om een beeld te krijgen van de symptomen en de oorzaken van de klachten. Acupunctuur, voeding/kruiden en tuinatherapie - of een combinatie - stimuleren het zelfherstellend vermogen van lichaam en geest.
Al duizenden jaren bewijzen deze technieken hun doeltreffendheid om ziekte te voorkomen en te genezen.
In de Chinese geneeskunde staat de mens en het welzijn van de mens centraal en niet de klacht of de ziekte.
Qi
In de Chinese geneeskunde wordt gewerkt met Qi.
Qì is de meest wezenlijke en verfijnde substantie waaruit het hele universum en alles daarin bestaat.
Enerzijds is Qì vormloos en onzichtbaar, anderzijds kan Qì zich in verschillende vormen manifesteren. Afhankelijk van plaats en functie verandert de kwaliteit van Qì.
Qi manifesteert zich in de veranderingen van Yin en Yang. En het concept Qi (of ook wel vertaald als energie) is de basis van TCM. Energie die in het universum en de natuur zorgt voor de seizoenen, het klimaat, eb en vloed, dag en nacht. En dezelfde energie die in de mens zorgt voor onze warmtehuishouding, onze immuniteit, voor onze spijsvertering, het kunnen uiten van emoties en het ontplooien van talenten, kortom alles wat hem tot een levend wezen maken. Deze energie maakt ons onlosmakelijk verbonden met de wereld om ons heen.
Ook gedachten zijn manifestaties van Qi. Als ze vrijuit in het lichaam stroomt, is een mens gezond. Als Qi stagneert, kan ziekte ontstaan.
Meridianen
In 24 uur circuleert de qi door het hele lichaam. Dit gebeurt via de meridianen. Deze energiebanen vormen een complex netwerk waardoor energie of Qi naar elk deel van het lichaam stroomt. In totaal heeft ieder mens 20 meridianen.
Er zijn 12 hoofdmeridianen, die ieder in verbinding staan met de energie van een orgaan en 8 extra meridianen. De 8 extra meridianen zijn de energie-reservoirs voor de hoofdmeridianen.
Yin & Yang
Yin en Yang staan voor de 2 oerkrachten die
volgens de Chinese filosofie in alles samengaan.
Yin en Yang zijn twee tegengestelde vormen van energie,
die zorgen voor een onophoudelijke beweging.
Yin staat symbool voor de voedende, dalende en naar
binnen kerende energie, zoals in het vrouwelijke, de winter,
nacht, aarde, rust, vocht en koude.
Yang staat symbool voor de actieve, stijgende en naar
buiten bewegende energie, zoals in het mannelijke, de zomer,
dag, hemel, actie/beweging en warmte.
Zowel in het universum als in ons lichaam kan het een niet
zonder het ander. Gezondheid en ons welzijn hangt af van
een goede balans tussen deze krachten. Bij (langdurige) verstoring van deze balans kunnen klachten of ziektes ontstaan.
Een TCM-therapeut zet zich in om dit evenwicht te herstellen.
San Bao
De drie verwijst naar de drie-eenheid "Hemel - Mens - Aarde"
en de Sān Bāo (= de drie schatten) "Shén - Qì - Jīng"
en de driedeling in het lichaam "Bovenste deel - Middelste deel - Onderste deel"
De mens wordt gevormd door de Sān Bāo.
De Jīng is de bron van het leven, de basis van materie.
Qì maakt beweging en activiteit in het leven mogelijk.
Shén is de levenskracht achter Jīng en Qì, het is het bewustzijn.
De Sān Bāo vormen de constitutie van een persoon. De constitutie is de fysieke en psychische aanleg van een persoon, die voor een groot deel erfelijk bepaald is. Jīng is de basis van Qì en Shén. De Sān Bāo hebben dus dezelfde oorsprong.
Het doel van de Chinese geneeskunde is: het bewaren van de Sān Bāo om zo te komen tot lang, gelukkig en gezond leven, met volledige ontplooiing van lichaam en geest, d.m.v. aandacht voor de acht gebieden:
- bewust zijn - kruidengeneeskunde / diëtetiek
- beweging / rust - acupunctuur / tuina / Qi Gong
- voeding / ademhaling - feng shui / geomancie (= omgevingskunde)
- uitwisseling / aanraking - ming shu (= astrologie)
De eerste vier gebieden zijn essentieel en vormen de basis voor de laatste vier. De laatste vier gebieden kunnen therapeutisch ingezet worden.
Wu Xing
Samen met de Yin Yang theorie, is de 5 elemententheorie (Wu Xing) de basis van de Chinese medische theorie.
‘Wu’ betekent vijf en ‘Xing’ betekent ‘beweging’, ‘proces’, ‘gaan’ of ‘gedrag’. De Wu Xing heeft als uitgangspunt dat alles in de natuur, inclusief energie, cyclisch (d.w.z. in cirkels) verloopt. In de natuur is dat te merken aan o.a. de wisseling van de seizoenen, in het menselijk lichaam aan de onderling samenhang van de diverse organen.
Elk element vertegenwoordigt een andere kwaliteit in de mens, net zoals elk seizoen een andere hoedanigheid betekent voor de gehele natuurlijke wereld. Essentieel bij de theorie van de Vijf Elementen is de opvatting dat als een van de elementen van slag raakt, dit zal leiden tot een zekere onevenwichtigheid in het Qi van lichaam, geest of ziel.
De theorie van de vijf elementen brengt alles in vijf categorieën onder die worden weergegeven door de basiselementen: Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water. Deze theorie verklaart de wisselwerking tussen de vijf elementen.
In de Chinese geneeskunde wordt naast het vraaggesprek, de diagnose van pols en tong gebruikt om een beeld te krijgen van de symptomen en de oorzaken van de klachten. Acupunctuur, voeding/kruiden en tuinatherapie - of een combinatie - stimuleren het zelfherstellend vermogen van lichaam en geest.
Al duizenden jaren bewijzen deze technieken hun doeltreffendheid om ziekte te voorkomen en te genezen.
In de Chinese geneeskunde staat de mens en het welzijn van de mens centraal en niet de klacht of de ziekte.
Qi
In de Chinese geneeskunde wordt gewerkt met Qi.
Qì is de meest wezenlijke en verfijnde substantie waaruit het hele universum en alles daarin bestaat.
Enerzijds is Qì vormloos en onzichtbaar, anderzijds kan Qì zich in verschillende vormen manifesteren. Afhankelijk van plaats en functie verandert de kwaliteit van Qì.
Qi manifesteert zich in de veranderingen van Yin en Yang. En het concept Qi (of ook wel vertaald als energie) is de basis van TCM. Energie die in het universum en de natuur zorgt voor de seizoenen, het klimaat, eb en vloed, dag en nacht. En dezelfde energie die in de mens zorgt voor onze warmtehuishouding, onze immuniteit, voor onze spijsvertering, het kunnen uiten van emoties en het ontplooien van talenten, kortom alles wat hem tot een levend wezen maken. Deze energie maakt ons onlosmakelijk verbonden met de wereld om ons heen.
Ook gedachten zijn manifestaties van Qi. Als ze vrijuit in het lichaam stroomt, is een mens gezond. Als Qi stagneert, kan ziekte ontstaan.
Meridianen
In 24 uur circuleert de qi door het hele lichaam. Dit gebeurt via de meridianen. Deze energiebanen vormen een complex netwerk waardoor energie of Qi naar elk deel van het lichaam stroomt. In totaal heeft ieder mens 20 meridianen.
Er zijn 12 hoofdmeridianen, die ieder in verbinding staan met de energie van een orgaan en 8 extra meridianen. De 8 extra meridianen zijn de energie-reservoirs voor de hoofdmeridianen.
Yin & Yang
Yin en Yang staan voor de 2 oerkrachten die
volgens de Chinese filosofie in alles samengaan.
Yin en Yang zijn twee tegengestelde vormen van energie,
die zorgen voor een onophoudelijke beweging.
Yin staat symbool voor de voedende, dalende en naar
binnen kerende energie, zoals in het vrouwelijke, de winter,
nacht, aarde, rust, vocht en koude.
Yang staat symbool voor de actieve, stijgende en naar
buiten bewegende energie, zoals in het mannelijke, de zomer,
dag, hemel, actie/beweging en warmte.
Zowel in het universum als in ons lichaam kan het een niet
zonder het ander. Gezondheid en ons welzijn hangt af van
een goede balans tussen deze krachten. Bij (langdurige) verstoring van deze balans kunnen klachten of ziektes ontstaan.
Een TCM-therapeut zet zich in om dit evenwicht te herstellen.
San Bao
De drie verwijst naar de drie-eenheid "Hemel - Mens - Aarde"
en de Sān Bāo (= de drie schatten) "Shén - Qì - Jīng"
en de driedeling in het lichaam "Bovenste deel - Middelste deel - Onderste deel"
De mens wordt gevormd door de Sān Bāo.
De Jīng is de bron van het leven, de basis van materie.
Qì maakt beweging en activiteit in het leven mogelijk.
Shén is de levenskracht achter Jīng en Qì, het is het bewustzijn.
De Sān Bāo vormen de constitutie van een persoon. De constitutie is de fysieke en psychische aanleg van een persoon, die voor een groot deel erfelijk bepaald is. Jīng is de basis van Qì en Shén. De Sān Bāo hebben dus dezelfde oorsprong.
Het doel van de Chinese geneeskunde is: het bewaren van de Sān Bāo om zo te komen tot lang, gelukkig en gezond leven, met volledige ontplooiing van lichaam en geest, d.m.v. aandacht voor de acht gebieden:
- bewust zijn - kruidengeneeskunde / diëtetiek
- beweging / rust - acupunctuur / tuina / Qi Gong
- voeding / ademhaling - feng shui / geomancie (= omgevingskunde)
- uitwisseling / aanraking - ming shu (= astrologie)
De eerste vier gebieden zijn essentieel en vormen de basis voor de laatste vier. De laatste vier gebieden kunnen therapeutisch ingezet worden.
Wu Xing
Samen met de Yin Yang theorie, is de 5 elemententheorie (Wu Xing) de basis van de Chinese medische theorie.
‘Wu’ betekent vijf en ‘Xing’ betekent ‘beweging’, ‘proces’, ‘gaan’ of ‘gedrag’. De Wu Xing heeft als uitgangspunt dat alles in de natuur, inclusief energie, cyclisch (d.w.z. in cirkels) verloopt. In de natuur is dat te merken aan o.a. de wisseling van de seizoenen, in het menselijk lichaam aan de onderling samenhang van de diverse organen.
Elk element vertegenwoordigt een andere kwaliteit in de mens, net zoals elk seizoen een andere hoedanigheid betekent voor de gehele natuurlijke wereld. Essentieel bij de theorie van de Vijf Elementen is de opvatting dat als een van de elementen van slag raakt, dit zal leiden tot een zekere onevenwichtigheid in het Qi van lichaam, geest of ziel.
De theorie van de vijf elementen brengt alles in vijf categorieën onder die worden weergegeven door de basiselementen: Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water. Deze theorie verklaart de wisselwerking tussen de vijf elementen.